Z ks. prof. dr. hab. Romanem Bogusławem Sieroniem, biblistą i wicepostulatorem w procesie beatyfikacyjnym Sługi Bożego ks. prof. Wincentego Granata,
rozmawia dr Paweł Sokołowski
Co Biblia mówi o świętości?
„Święty” to pojęcie w religioznawstwie i w teologii, które określa Boga i to, co do Niego należy – jako całkowicie odseparowane i oddzielone od tego, co zwykłe, normalne, codzienne. Świętość jest rzeczywistością złożoną, dotykającą samej tajemnicy Boga, lecz także kultu i moralności. Słowa „święty” i „sakralny” traktujemy niemal jak synonimy (po polsku możemy powiedzieć: poświęcony, uświęcony, konsekrowany). W języku biblijnym – a tego dotyczy pytanie – na określenie świętości używany jest hebrajski termin qodeš. Możemy go przetłumaczyć jako „oddzielony”, „odseparowany od tego, co nie jest święte”. Wspomniany termin został przełożony na język grecki jako hagios (stąd hagiografia – opis życia świętych) i łacińskie sacrum.
Biblia wskazuje więc na świętość jako fundamentalną cechę Boga. Bóg w Biblii hebrajskiej jest święty i objawia się jako święty. Szczególnie przedstawia to Księga Wyjścia oraz Księga Izajasza. Co ciekawe, w ujęciu Starego Testamentu Bóg ukazuje się jako Ten, który uświęca, czyli dzieli się swoją świętością. Ponieważ Bóg jest święty, jest też wolny od wszelkich niedoskonałości moralnych. Aby ludziom było łatwiej to zrozumieć, wytyczona została wyraźna linia oddzielająca rzeczy święte od tego, co zwykłe i świeckie. Czasownik „profanować” pochodzi od terminu oznaczającego „znajdować się przed – poza świątynią”.
Doświadczenie Bożej świętości na kartach Starego Testamentu domaga się reakcji ze strony człowieka…
Tak, ta reakcja na świętość Boga powinna manifestować się czystością, którą Stary Testament rozumiał na trzy sposoby: w literaturze kapłańskiej jako czystość rytualną; w księgach prorockich jako czystość w ramach sprawiedliwości społecznej; zaś w przekazach mądrościowych jako czystość w kontekście etyki osobistej. Bóg wzywa człowieka do świętości: „Świętymi bądźcie, bo Ja jestem święty” (Kpł 11, 44).