W latach 2003-2018 pracowałem w polskiej parafii na Ealingu, która powstała w sierpniu 1950 roku, a od 1965 roku znajduje się pod opieką Księży Marianów w strukturach Polskiej Misji Katolickiej Anglii i Walii. Byłem przełożonym wspólnoty zakonnej w Londynie oraz ojcem duchowym dekanatu Londyn Północ.
Słowo „Polonia” tłumaczone z języka łacińskiego oznacza Polskę, ale powszechnie używamy go na określenie ogółu Polaków i osób polskiego pochodzenia zamieszkałych poza granicami Polski. Osoby te okazują mocne poczucie przynależności do polskiej wspólnoty narodowej, językowej i kulturowej.
Od emigracji powojennej do ekonomicznej
Ukształtowanie się Polonii związane było z masowymi ruchami emigracyjnymi podejmowanymi w różnych okresach dziejów państwa polskiego. W Wielkiej Brytanii Polonię stanowiła głównie emigracja powojenna, „niepodległościowa”, zwana przez niektórych żołnierską lub uchodźstwem. Powstała ona po II wojnie światowej z żołnierzy walczących na frontach za „naszą i waszą wolność”. Była też emigracja „solidarnościowa” z końca lat 70. oraz początku lat 80. XX wieku. Wystąpiła także emigracja „ekonomiczna”, która powstała po otwarciu rynków pracy i granic Unii Europejskiej w 2004 r. Po Brexicie, wyjściu Wielkiej Brytanii ze struktur Unii Europejskiej 31 stycznia 2020 r., duża część najnowszej emigracji podjęła decyzję powrotu do ojczyzny.
Polscy emigranci na Wyspach Brytyjskich zostali otoczeni niezwykłą troską przez swoich duszpasterzy. Najważniejszą płaszczyzną duszpasterskich działań było budzenie i umacnianie wiary, w której wyraża się natura i misja Kościoła, zaś płaszczyzna historii oraz kultury zostały integralnie włączone w duszpasterstwo emigracyjne. Wiara polskich emigrantów tradycyjnie była związana z miłością do ojczyzny, patriotyzmem, troską o polską rodzinę i wartości chrześcijańskie. Wyrazem tego była triada: Bóg, Honor, Ojczyzna, a także religijny hymn emigracji Boże, coś Polskę.
Warto w tym miejscu przypomnieć słowa papieża Jana Pawła II, „Emigranta z dalekiego kraju”, wypowiedziane w Liverpoolu w 1982 r.: „Emigracja spełni swe posłannictwo, im bardziej będzie etyczna, im bardziej Chrystus będzie ośrodkiem pracy duszpasterskiej”. Praca ta wiązała się z długotrwałym oddziaływaniem, „z pokolenia na pokolenie”. Jej głównym zadaniem było kształtowanie postaw moralnych i życia według wartości chrześcijańskich. Duszpasterstwo polonijne w sposób integralny objęło również nowo przybyłych emigrantów, włączając ich we wspólnotę Kościoła, kształtując w nich postawę odpowiedzialności za życie duchowe i kulturalne.